Als je ons zonnestelsel in de vorm van een rotterende plaat zet, zoals dat het geval is bij muziekdoosjes krijg je een heel specifieke melodie. Aangezien niet alle planeten even snel om hun centrale as draaien.

Een werkwijze die muziekdozen niet van in het begin gebruikt hebben. De vroegste bekende versie, die in het boek der ingenieuse toestellen of "Kitab al-Hiyal" beschreven staat, is er één uit de 9de eeuw. Die uit regio van vruchtbare sikkel afkomstig was.

(via)

Pas in de 14de eeuw duikt er in Europa een verwant ontwerp op dat door een Vlaamse klokkenluider gebruikt wordt om zijn klokken te bedienen.

Pas enkele eeuwen later, in 1780 meer bepaald gaat men die technologie ook voor kleinere voorwerpen gaan gebruiken. Zo worden er in en rond Parijs bijvoorbeeld mechanische zangvolgels ontworpen.


Om een kleine twintig jaar later in het Zwitserse Genève werd verbeterd door de bellen te vervangen door voorgetunde noten die voor een precieser geluid en gevarieerder klanken zorgen. Iets dat er voor ging zorgen dat 10% van de toenmalige Zwitsere export muziekdozen waren.

Waarna de uitvindingen van automata (1870) en phonografen (1877) verder aan te weg timmeren. Door de twee wereldoorlogen verandert de vraag en de productie echter en zullen er in Zwitserland bijna geen muziekdozen meer gemaakt worden.

(via)

Al is men er ondertussen wel een voorloper van de jukebox ontworpen door het concept met met nieuwere technologieën aan te passen en de speelduur afhankelijk te maken van de erin gestopte geldstukken. Maar deze aanpassingen hebben ook geleid heeft tot de ontwikkeling van zelfspelend piano's en orchestrions.  Die een veelzijdigere en melodieusere klank hadden.

Dankzij de massa productie werden kleine opwindbare muziekdoos heel wat goedkoper en werden ze opnieuw als "novelty items" verkocht. Maar verhuisde de productie hierdoor landen met lage arbeidskosten.