(Vlaanderen onder het Heilige Romeinse Rijk in het jaar 1000)

Onlangs las ik dat het woord "Vlaanderen" in de 8ste eeuw afgeleid zou zijn van het Duitse "flauma" dat voor "ondergelopen land" zou staan. Waarmee er naar een polderachtig gebied rond Brugge verwezen zou worden. Een naam die de graven van Vlaanderen achteraf hebben uitgedragen.

Een ideale vraag om naar "ik heb een vraag" te versturen. Waar de archeoloog en historicus, Prof. Dr. Dries Tys, van de VUB kon beantwoorden.

(Het graafschap Vlaanderen in de 14e eeuw)

In de 8ste en 9de eeuw was "Vlaanderen" inderdaad de naam voor de kustvlakte tussen de Yzer en het Zwin, en de aangrenzende zandstreek: de pagus Flandrensis.

Een pagus is een "gouw", statutair ging het om een (klein) graafschap, qua omvang dus om iets kleiner dan een arrondissement en groter dan een kanton. Met Flandrensis werd inderdaad ook het schorre en slib karakter van de streek beschreven: het gebied was een kustgebied met grote getijdengeulen en groene schorren waarin schapenboeren leefden, al dan niet op terpen.

(Het graafschap Vlaanderen in 1609)

Dit gebied had een grote economische waarde, want het textiel dat er met de schapenwol werd geproduceerd werd ver verhandeld. Op het einde van de 9de eeuw is Boudewijn 2 de gouwgraaf die het fort van Brugge houdt, dat in de 9de eeuw door de Karolingische macht werd opgeworpen om de rijke schapenboeren in de schorren te beschermen tegen de Vikingen.

De graaf is erg ambitieus en slaagt er in zelf een immens kapitaal op te bouwen en heel wat pagus graafschappen te verzamelen, onder de naam Vlaanderen. De pagus Flandrensis nam dus inderdaad een centrale plaats in. Die andere graafschapjes waren de pagus Mempiscus (rond Roeselare), Rodanensis (rond Aardenburg), Gandenses (rond Gent), enz.

(Het Vlaamse gewest in 2010)

Een naam die tijdens de periode van het Verenigd Koninkrijk der Nederlanden voor het hele gebied dat we nu als Vlaanderen kennen is gaan gebruikt worden. wellicht omdat deze bij het bepalen van de provincies het frequenst voorkwam . Met name in de regio's die voor de heropdeling bekend stonden als Vlaanderen, West-Vlaanderen, Frans-Vlaanderen en Zeeuws-Vlaanderen.

Al zouden deze grenzen, na de gesprekken die Jean-Luc Dehaene momenteel voert over de splitsing van de kieskring Brussel-Halle-Vilvoorde, nog kunnen bijgeschaafd worden. Want zoals de geschiedenis weet aan te tonen zijn benamingen en grenzen bijzonder flexibele begrippen.