herkomst van geslachtstekens

Tijdens een bezoek aan Zweden kwam Wouter Van den Neste, de maker van de foto hierboven, een teken tegen in het stadhuis van Stockholm.   Dat oorspronkelijk als een versiering voor de gouden hal van het gemeentehuis bedoeld was.  Maar aangezien daar toen geen ruimte meer voor over was werd deze in de toren van het stadhuis geplaatst.

Een symbool dat je ook al eerder in mijn bericht over de naamgeving van weekdagen kon zien opduiken. En die reeds uit de Babylonische tijden bestaan. Om na de verovering van dat gebied door Alexander de Grote via de Oude Grieken ook over de rest van de toenmalige Westerse wereld te zien verspreid worden.

Tekens die de Babyloniërs gebruikt hadden om planeten mee aan te duiden in hun in bakstenen aangemaakte verslagen van hun astronomische waarnemingen. Een eenvoudig en praktisch systeem waar al gauw extra waarden werden aan toegekend om zo ook voor andere domeinen inzetbaar te zijn.

Zo kreeg de zon het goud mee, de Maan het zilver, Mars kreeg ijzer vanwege de overeenkomst met de kleur dat het metaal afgeeft als het roest, Venus krijgt vanwege haar zachtaardig karakter ook een minder hard erts dan voor de Zon of Mars met name koper en Saturnus krijgt lood toebedeeld.

Een gebruik waar de Zweed Carl Linnaeus zich in 1751 op zal inspireren om zijn classificatie van planten zo efficiënt mogelijk te laten verlopen door de tekens van mars (man), venus (vrouw) en mercury (hybride) als geslachts aanduidende tekens te gaan gebruiken. Dat laatste teken is sindsien vervangen geworden door een "X".

Die door hun gebruiksgemak al snel algemeen aanvaarde tekens waren in zoologie en botanie. Om zich later over andere takken van de wetenschap te verspreiden en ook bij het grote publiek gekend te worden.

De symbolen zelf zijn afkomstig van afkortingen voor de goden van deze planeten. Zo gingen Kronos = Saturnus, Zeus = Jupiter, Thouros = Mars, Phosphoros = Venus en Stilbon = Mercury het symbool bepalen. Zoals je iets duidelijker op de afbeelding hierboven kan zien.

Een jaar na het overlijden van Linnaeus werd de toekomstige chemist Berzelius geboren. Die tal van jaren later een eigen, van de gekende symbolen losstaand, systeem ontwikkelde.

Dat nu door chemisten gebruikt wordt om op een verstaanbare wijze met mekaar te kunnen communiceren.  Waardoor de cirkel van het enten van betekenissen op bestaande en gekende symbolen doorbroken geraakt. (via)