13 september 2010
de samenleving volgens spelkaarten
Over spelkaarten valt er bijzonder veel te vertellen. Ze zijn dan ook door vele talen en culturen gegaan eer ze hun huidige vorm hebben aannomen. Dat in de 9de eeuw uit China of India zou ontstaan zijn. En oorspronkelijk als betaalmiddel zouden kunnen gebruikt zijn. Dat door zijn vroege vorm een gedeelde geschiedenis met mahjong en domino heeft.
Om in de 14de eeuw wellicht via de Egyptische Mamluk kaarten naar onze contreien te komen. Met zwaarden, staven, bekers en geldstukken als de vier onderscheidende symbolen. In plaats van schoppen dat voor nobelen, harten voor geestelijken, ruiten voor handelaars en klaveren voor boeren stond.
Rond 1480 werd er een Franse versie ontwikkeld die elementen ontleende van de Engelse, Duitse en Italiaanse varianten. Om vervolgens de hofkaarten van koning, ridder en knecht te zien vervangen worden. Door een koning, koningin en boer.
Zodat deze beter naar de Europese monarchiën waren gemodleerd. Hetgeen eerder ook al zei kunnen gebeurd zijn omdat de hoogste kaarten naar leidersfiguren, zoals Julius Caesar en Alexander De Grote, zouden verwijzen.
De koning was daarbij steeds de hoogste kaart van het pak. Al was die rol in het volksgebruik aan de laagste kaart of aas voorbehouden. Een gewoonte die na de Franse revolutie de vaste regel werd.
Er werd toen zelfs voor een korte periode zonder koning en koningin gespeeld. Aangezien deze tegen de geest van de revolutie waren. Iets dat Napoleon bij zijn aantreden zou herstellen.
De joker is dan weer een Amerikaanse toevoeging. Die zich kort na hun revolutie ook over Europa verspreide. En in sommige versies als hoogste kaart geld. Iets waar de website "the world of playing cards" en het nationaal museum van de speelkaart in Turnhout meer zullen kunnen over vertellen. (via en afbeeldingen 1,2)
Geen opmerkingen:
Een reactie posten